نیلوفر آبی

نام علمی:

 Nymphaea alba L

خانواده:

Nymphaeaceae

مواد موثره:

آلکالوئید ها( نوفارین، نمفئین) رزین، تانن، می ریسترین، موسیلاژ، صمغ، اسید های مختلف، گلی کوزید، کاردی تولید(نمفالیس).

خواص دارویی(طب سنتی):

گل(نافع برای آبله و سرخک، تسکین حرارت قلب و کبد و تب های گرم، التیام زخم داخلی، مسکن تشنگی و حرارت، خواب آور، مسکن سردرد، مقوی دماغ، مفید برای رفع خشونت سینه و سرفه گرم، درمان کننده ورم کلیه، برطرف کننده سوزش ادرار، معالج نزله های ریوی، قطع اسهال ساده و اسهال خونی، رفع تب های گرم مزاجان، قطع استفراغ حاصل از تب، رفع سینه پهلو یا ذات الریه، نافع رفع خفقان، بوییدن رایحه گل مفید جهت مقوی قلب، اعصاب، مسکن سردرد های گرم مزاج، تقویت دماغ، خواب آور)،  تخم (کاهش دهنده نیروی جنسی، قاطع ترشح اسپرم، قطع ترشحات زیاد رطوبی رحم، قطع خونریزی، رفع درد مثانه، جلوگیری از ترشحات زیاد عادت ماهیانه)، ریزوم(تحلیل ورم طحال و التیام زخم روده ها، قابض، مخدر، مفید در درمان اسهال های مزمن و اسهال خونی، کاهش سیلان اسپرم و فرو نشاندن نیروی جنسی، جلوگیری از احتلام غیر اداری و احتلام شبانه، فرونشاندن ورم های حلق، بهبود حناق یا دیفتری، رفع درد معده، مقعد، مثانه و رفع ورم طحال و مقعد).

تداخلات دارویی:

تداخلی گزارش نشده.

منع مصرف و ملاحظات:

مضر مثانه، تضعیف کننده قوای تناسلی، مضر برای افراد سرد مزاج، بلغمی مزاج و مردان مبتلا به سرعت انزال.

نعناع

نام علمی:

Mentha Piperiata L

خانواده:

Lamiaceae

مواد موثره:

روغن فرار، رزین، تانن، کتین، آنزیم، مشتقات ترپن، فلاونوئید، صمغ.

خواص دارویی( طب سنتی):

آرام کننده درد های موضعی، نیرو دهنده، مقوی معده، بادشکن، ضد تشنج، ضد عفونی کننده، رفع درد های عصبی، سردرد های یکطرفه، سیاتیک، رفع درد دندان، رفع دلپیچه، اسهال های ساده، رفع حالت چنگ زدگی در معده، رفع حالت استفراغ زنان باردار، مسکن سرفه.

تداخلات دارویی:

گزارشی راجع به تداخل دارویی وجود ندارد، مونوگراف کمیسیون اروپا در این گیاه مثبت می باشد.

منع مصرف و ملاحظات:

عدم مصرف اسانس خالص به صورت موضعی یا خوراکی ، عدم مصرف گیاه برای افراد مضطرب، کودکان، نوزادان، مادران شیرده، مبتلایان به سنگ صفرا و مجاری صفراوی، التهاب کیسه صفرا و بیماری شدید کبدی، احتمال ایجاد واکنش آلرژیک و بی خوابی.

میخک

نام علمی:

Syzigium aromaticum  

خانواده:

Myrtaceae

مواد موثره:

اسانس( اوژنول، استیل اوژنول، آلفا و بتا سسکی ترپن،کاریوفیلن، اونین، کاریوفیلین، وانیلین،)، تانن های کمپلکس، صمغ، رزین، تعدادی گلوکزید های استرول، اسید گالیک، فورفورال، فلاونوئید ها، قندها، چربی ها و ویتامین ها.

خواص دارویی(طب سنتی):

فرح افزا، مقوی دماغ، ذهن و فکر، رفع سردرد، نافع برای فلج و لقوه و سکته و باز کردن گرفتگی ها و انسداد دماغی و سایر امراض سرد و تر سوداوی دماغی و اعصاب، مقوی لثه و رفع درد دندان و بدبویی دهان، مقوی دید چشم به صورت مالیدن، رفع سرفه، تنگی نفس کهنه، رطوبی، خفقان سرد و رفع وحشت ، خوف و وسواس، مقوی معده، هاضمه، روده ها، کبد، کلیه، طحال، رحم، افزایش نیروی جنسی سرد مزاجان، نافع در قی، آشفتگی، سکسکه، تحلیل بادهای غلیظ، رفع استسقای عمومی، قطره قطره ادرار کردن، بیماری های سرد رحم، مالیدن جویده گیاه با آب دهان بر قصیب موجب تلذذ همبستری در طرفین.

تداخلات دارویی:

جلوگیری از چسبندگی پلاکت غلیظ شدن خون و جلوگیری از انعقاد خون.

منع مصرف و ملاحظات:

مضر برای کلیه و روده ها در گرم مزاجان،‌ مصرف زیاد سبب مسمومیت، بیماری های حاد مرکز اعصاب فوقانی، مصرف خارجی امکان ایجاد درماتیت تماسی.

مرزنجوش

نام علمی:

Origanum vulgere

خانواده:

Labiatae

مواد موثره:

روغن فرار(تیمول، کاروکرول)، تانن، مواد تلخ، نمک های معدنی.

خواص دارویی(طب سنتی):

مفرح، رفع درد سینه، درد و پیچش روده،  سرفه، تنگی نفس، خفقان، ادرارآور، رفع کننده استسقا، قولنج، قاعده آور، به صورت موضعی رفع لکه های سیاه خونی، لکه های سبز رنگ خونی و بخصوص لکه های خونی زیر چشم، تسکین سردرد، رفع گرفتگی و درد گوش.

تداخلات دارویی:

تداخلی گزارش نشده و احتمال تداخل با داروهای حاوی لیتیوم.

منع مصرف و ملاحظات:

عدم مصرف در دوران بارداری و منع مصرف اسانس به صورت خوراکی ، مصرف زیاد موجب تحریک شدید قلب.

مخلصه

نام علمی:

Linaria vulgaris

خانواده:

Poaceae

مواد موثره:

گلوکزیدها(لینارین، لیناراکرین، لینارزین، لیناروس مین)، اسید های مختلف( اسید آنتی رینیک، اسید فرمیک، اسید سیتریک، اسید تانیک، اسید مالیک)، صمغ، قند، پکتین، بلورهایی شبیه هسپریدین، پکتولیناری ژنین، اختصاصا مواد موثره گل عبارتند از: دارای نوعی فیتوسترول، پارافین، مانیت، ماده روغنی، مواد قندی، اسید های آلی، لینارین، پکتولینارین، کواد رنگی، آنتو کسانتین، آنتوکیرین.

خواص دارویی(طب سنتی):

ملین، مسهل، نرم کننده،معرق، کمی مخدر، رفع بیماری های پوستی. مزمن، تصفیه کننده خون، به صورت موضعی اثر در رفع التهاب، ناراحتی های بواسیری.

منع مصرف و ملاحظات:

عدم مصرف در دوره بارداری.

تداخلات دارویی:

تداخلی گزارش نشده.

گزنه

نام علمی:

Urtica dioica L

خانواده:

Urticaceae

مواد موثره:

اسید فرمیک، گلیکوزید، تانن، موسیلاژ، ترکیبات آهن دار، نیترات، پتاسیم، کلسیم، هیستامین، ویتامین های آ، ب و ث، ماده اورتی سین (موجود در سرشاخه ها).

خواص دارویی(طب سنتی):

قابض، ضد انگل، معرق، ادرارآور، شیر آور، قاعده آور، رفع وجود خون در ادرار، التهاب کلیه، مفرط بودن خون عادت ماهیانه، مفید در رفع ضعف و زردی، پاک کننده سینه، ریه و  معده از اخلاط، علاج کننده بیماری قند و بند آورنده خون، مقوی نیروی جنسی، باز کننده دهانه ی رحم و گرفتگی ها ی کبد،رفع التهاب لثه و ورم لوزه،محرک پوست و نرم کننده ورم های سفت، درمان بی حسی و بی اختیاری اعضا بر اثر سکته ی ناقص، درمان رماتیسم های مزمن، صاف کننده خون و بر طرف کننده کم خونی.

تداخلات دارویی:

تداخل با داروهای Diuretics, Anacidcs(Calcium carbonates,Chromium carbonate از طریق کاهش جذب دارو، داروی Iron از طریق کاهش جذب آهن به دلیل محتوای اسید تانیک گیاه، داروی Sedatives,Hypnotics, Narcotics, Anxiolytics از طریق افزایش اثر آرامبخشی، داروی Warfarin از طریق کاهش INR به دلیل محتوی ویتامین K  گیاه، با داروی  Anticonvulsants از طریق افزایش عوارض آرامبخشی و افزایش خطر تشنج به طور کلی تداخل با داروهای ضد دیابت و دارو های موثر بر فشار خون ، تشدید اثر داروهای مضعف سیستم عصبی مرکزی و عدم مصرف همزمان با داروهای مکمل آهن (حداقل 2-1 ساعت فاصله داشته باشد.)

• مونوگراف کمیسیون اروپا در این گیاه مثبت می باشد.

منع مصرف و ملاحظات:

احتیاط مصرف در دوران بارداری و شیردهی، زیاده روی در مصرف سبب افزایش فشار خون و مصرف بیش از 10 گرم در روز سبب بند آمدن ادرار، در برخی افراد استفاده سبب ایجاد حساسیت و تورم پوستی.

کرفس

نام علمی:

Apium graveolens L

خانواده:

Umbelliferae

مواد موثره:

روغن فرار، اسید های سوانولیک و سدانیک، آسارژین، کولین، مانیتول، پنتوزان، نمک های معدنی، فلادون گلی کوزید، کاروتن، کلسیم، فسفر، آهن، ویتامین های B2، C، B1، K، پروتئین، گلی سیدول، آپی ئین گلی کوزید، اوائورزین، مواد رنگی، موسیلاژ.

خواص دارویی(طب سنتی):

ضد رماتیسم، آرامبخش، مدر ضعیف و ضد عفونی کننده مجاری ادراری، مفید در درمان نقرس، التهاب مجاری ادرار، افسردگی، آرتریت روماتوئید.

تداخلات دارویی:

تداخل با داروهای Aspirinاز طریق افزایش ترشح دارو از ادرار، Chlorpromazine،از طریق افزایش حساسیت به نور، Warfarin از طریق امکان وجود ترکیبات وارفارینی در گیاه و در نتیجه افزایش  INR، Sedatives از طریق امکان افزایش اثر آرامبخشی.

منع مصرف و ملاحظات:

منع مصرف در زمان تورم کلیه و احتیاط در تماس با ساقه کرفس به دلیل حساسیت نوری و مصرف خوراکی به دلیل واکنش های آلرژیک و آنفیلا کتیک.

کاسنی

نام علمی:

Cichorium intybus L

خانواده:

Compositae

مواد موثره:

مواد ازته، مواد چربی، مواد هیدروکربنه، سلولز، کلسیم و ویتامین های C,B –مواد تلخ( شیکورین)، کولین، اینولین، املا معدنی، روغن فرار، لاکتوسین، اینسبین، روتین، تانن، فلاونوئید، آلکالوئید ها، بتائین، رزین، پکتین، گل کاسنی حاوی فلونوئید، گلیکوزید کومارینی (سیکورئین).

خواص دارویی(طب سنتی):

خواص ریشه عبارتند از، تحریک غدد هاضمه، افزایش شیر مادر، درمان تب های کهنه، درد مفاصل، تصفیه کننده خون، ملین و برطرف کننده یبوست، خواص تخم عبارتند از، رفع سردرد، خفقان، تنگی نفس، رفع سموم بدن، تحریک کننده اشتها، درمان بیماری استسقا، یرقان، تب های صفراوی و گل کاسنی ملین و افزاینده صفرا.

تداخلات دارویی:

توجه به اثر سینرژیک این گیاه همراه با داروهای پایین آورنده قند خون.

منع مصرف و ملاحظات:

امکان ایجاد درماتیت در اثر تماس با گیاه، استفاده طولانی موجب کاهش فشار خون، عدم مصرف زیاد در دوران بارداری به دلیل تحریک رحم و سقط آوری “قبل از مصرف، مشورت با پزشک در بیماران دارای سنگ صفراوی“.

شاهسپرم

نام علمی:

Ocimum basilicum L

خانواده:

Labiatae

مواد موثره:

اسانس(استراگول یا متیل کاوی کول، لینالول، سینئول، سینامات متیل، اونول)، برگ (اوسی من، تانن ، ساپونین، مقدار کمی آلکالوئید)، دانه(ماده روغنی روان، گلی کوزید، موسیلاژ)

خواص دارویی(طب سنتی):

معطر ساختن غذا، ضد تشنج درد، مقوی، مدر، معالج سردرد های میگرن و عصبی، مقوی دستگاه هاضمه، رفع نفخ و گاز معده، به صورت موضعی رفع خارش و درد حاصل از نیش حشرات، مفید برای زخم دهان، تب بر، مسکن، مخلوط با صمغ عربی مفید برای درمان اسهال، رفع دل درد، زیاد کننده شیر مادران شیرده، درمان ورم کلیه و ترشحات زنانه، سرگیجه.

تداخلات دارویی:

تداخلی گزارش نشده.

منع مصرف و ملاحظات:

ملاحظه مصرف در دوران بارداری و شیردهی و عدم مصرف اسانس در این دوره ها.

سنجد

نام علمی:

Elaeagnus angustifolia L

خانواده:

Elaeagnaceae

مواد موثره:

گل(اسانس شامل: اتیل سینامات، دوکوزان، تری کوزان، هنی کوزان، متیل سینامات، سیس و ترانس اتیل بنزوات، نونانال، سینئول)میوه، برگ و ساقه سنجد(ترکیبات تاننی، ساپونینی، فلاونوئیدی، آلکالوئید )میوه(به غیر از مارد ذکر شده حاوی ترکیبات قندی، چربی، کاروتنوئید ها، ویتامین ها از جمله C ,E می باشد.

خواص دارویی(طب سنتی):

موثر در نزله ها و التهاب غشاهای مخاطی همراه با ترشح مانند زکام و عفونت های برونش ها، قطع تب های مهلک و خطرناک، مقوی و مفرح، مفید در سرفه های گرم، قابض، مدر، مقوی معده، مسکن قی و آشفتگی، رفع صفرا، مفید در بند آوردن اسهال، مقوی نیروی جنسی خصوصا در زنان، مفید در بیماری های دماغی مانند فلج و کزاز، قلب و زخم های ریوی، تنگی نفس، نافع در تقیت معده، کبد، باز کننده گرفتگی ها  تحلیل گاز و نفخ ، استسقا و یرقان.

تداخلات دارویی:

تداخلی گزارش نشده است.

منع مصرف و ملاحظات:

عدم مصرف رایحه گل سنجد در مردان به دلیل تضعیف قوای جنسی، گزارش یک مورد درماتیت تماسی تحریکی ناشی از میوه سنجد.

زیره سیاه

نام علمی: 

Carum carvi

خانواده:

Umbelliferacea

مواد موثره:

اسانس(کارون، لیمونن، دی هیدروکارن، کاروئول)، تانن، ماده روغنی به رنگ سبز، موم، موسیلاژ، مواد رزینی، مواد قندی، مواد ازته.

خواص دارویی(طب سنتی):

دافع نفخ، شیر افزا، رفع تنگی تنفس، محرک اشتها، کم کننده حرارت معده، به دلیل داشتن هورمون جنسی تقویت کننده شهوت، ضد عفونی کننده ومیکروب کش، بادشکن و جمع کننده رطوبت، مقوی معده و امعا کبد، رفع سکسکه، معالج ورم طحال و اسهال، باز کننده عادت ماهیانه و به موقع بند آورنده آن، زیاد کننده عرق و برطرف کننده بوی بد آن، ایجاد کننده لاغری و زردی رخسار، همراه با عسل زیاد کننده میل جنسی و همراه با سرکه کاهنده این میل.

تداخلات دارویی:

تداخلی گزارش نشده است.

• مونوگراف کمیسیون اروپا در این گیاه مثبت می باشد.

منع مصرف و ملاحظات:

عدم توصیه مصرف طولانی مدت برای افراد دارای التهاب کلیه، مصرف بیش از اندازه اسانس سبب صدمه به کلیه و کبد.

زوفا

نام علمی: 

Hyssopus officinalis

خانواده:

Labiatae

مواد موثره:

اسانس‌(کامفور، پینوکامفن، آلفا و بتا پی نن)، فلاونوئید، هیسوپین، تانن، رزین، ترپن هایی مانند ماروبین.

خواص دارویی(طب سنتی):

نیرودهنده، مقوی معده، خلط آور، مدر، نافع در بیماری های نزله و سل، مفید در رفع سرفه در مراحل آخر ذات الریه و آسم، تسهیل دهنده خروج اخلاط، مفید در آسم پیران و اشخاص مستعد نزله، مضمضه دمکرده با سرکه مفید برای درد دندان و با عسل مفید برای ورم گرم ریه، تنگی نفس، آسم،ککشتن کرم معده،تلیل و اخراج بادهای معده،با سکنجبین مسهل برای اخلاط غلیظ،به صورت ضماد مفید درتحلیل ورم های گرم و با سرکه رقیق مفیدبرای تحلیل ورم های سرد و خون مرده مانده در پلک چشم.

تداخلات دارویی:

تداخلی گزارش نشده است.

منع مصرف و ملاحظات:

عدم مصرف در دوران بارداری و شیردهی و در افراد دارای کبد حساس، کودکان زیر دو سال، منع مصرف اسانس در درمان افراد عصبی مزاج و ملاحظه مصرف در سایر افراد به از طرف سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) بدون خطر(GRAS) شناخته شده و مصرف آن به عنوان دارو عارضه ی جانبی به دنبال ندارد.”دلیل ایجاد علائم شبیه به صرع و ایجاد تشنج”.

رزماری

نام علمی:

Rosmarinus officinalis

خانواده:

Lamiaceae

مواد موثره:

اسانس(بورنئول، کامفن، کامفور و سینئول)، تانن، فلاونوئید(آپی جنین و دیوسمین)، اسید رزمارینیک، رزماریسین و دی ترپن پیکرو سالوین.

خواص دارویی(طب سنتی):

جهت درمان رماتیسم، آنتی اسپاسمودیک و محرک معروف، فعال کننده دستگاه گوارش و برطرف کننده ضعف معده، رفع آروغ زدن، خواب آلودگی پس از غذا و برخی از سردرد ها، باعث ترشح مجاری صفراوی، شفاف کننده پوست، برطرف کننده باد شکم.

تداخلات دارویی:

تداخلی گزارش نشده است ولی احتمالا اثر بر روی داروهای ضد انعقاد، مهار کننده های ACE، دیورتیک ها، لیتیم.

• مونوگراف کمیسیون اروپا در این گیاه مثبت می باشد.

منع مصرف و ملاحظات:

سمیت برای زنان باردار، مصرف زیاد سبب افزایش گردش خون، تحریک سیستم عصبی و در افراد مبتلا به میگرن سبب شروع سردرد، مصرف اسانس به مدت چند روز سبب ایجاد گاستروآنتریت و ورم کلیه و در نهایت امکان مرگ.

گل ختمی

نام علمی:

Althaea officinalis

خانواده:

Malvaceae

مواد موثره:

ریشه(موسیلاژ، فلاونوئید، پکتین، قند ها، آسپاراژین، استرول)، گل و برگ(موسیلاژ، فلاونوئید، اسانس).

خواص دارویی(طب سنتی):

تسلی بخش و نرم کننده نسوج آماس کرده، ضد تب، ضد سرفه، رفع اخلاط مجاری تنفسی، رفع سردرد، مفید در رفع ناراحتی های سینه، درد های سرفه، درد های گلو، آنژین، برونشیت، ذات الریه، التهابات، آبسه ها، آبسه های ناخن، کورک و خراج، مسکن، موثر در رفع زخم معده، ناراحتی های روده، ناراحتی های مثانه و کلیه، رفع آبسه های لثه و ورم های دهان، ملین و برطرف کننده یبوست، بیماری های تنفسی، رفع سرفه های خشک، تنظیم عادت ماهیانه، نرم کننده پوست.

تداخلات دارویی:

تداخل با داروی All drugs به دلیل اتصال گیاه به دارو و اتمالا تاخیر در جذب دارو (بهتر است فراورده های دارویی گیاه حداقل 2 ساعت قبل یا پس از هر دارویی مصرف شوند.).

• مونوگراف کمیسیون اروپا در این گیاه مثبت می باشد.

منع مصرف و ملاحظات:

ملاحظه مصرف در افراد سرد مزاج.

خارمریم

نام علمی:

Silybum marianum

خانواده:

Compositae

مواد موثره:

سیلی مارین(مخلوطی از فلاونولیگنان ها از جمله سیلی بین، سیلی دیانین، سیلی کریستین)، تانن، رزین، نوعی ماده تلخ، تیرامین، فلاونوئید، روغن فرار، هیستامین و اسید های فوماژیک.

خواص دارویی(طب سنتی):

درمان کننده بیماری های طحال و کبد، درمان یرقان، یبوست های مزمن، دفع رسوبات و سنگ های صفراوی، رفع اشکال وقوع حالت قاعدگی تداخلات دارویی: تداخلی گزارش نشده است، ولی احتمالا تداخل با داروهای ملین.

منع مصرف و ملاحظات:

عدم سمیت دارویی، عدم گزارش عارضه جانبی در دوران بارداری و شیردهی، احتمال ایجاد اثر ملین ملایم.

خارخاسک

نام علمی:

Alhagi pseudalhagi

خانواده:

Papilianaceae

مواد موثره:

مواد قندی(ملزیتوز، ساکاروز، فروکتوز)، موسیلاژ، املاح مختلف(کلسیم، منیزیم، گوگرد، سیلیسیم، آلومینیوم).

خواص دارویی(طب سنتی):

خواص گیاه مدر، مسهل، معرق، مفید برای رماتیسم و بواسیر، دفع سنگ کلیه و مثانه، خواص ترنجبین ملین،خلط آور، محرک ترشح صفرا، ضد سرفه، شیرین کننده، تب بر برای کودکان، رفع زردی کودکان پس از تولد.

تداخلات دارویی:

تداخلی گزارش نشده است، ولی احتمالا به دلیل اثر ملینی امکان کاهش جذب داروها بدن، مضر برای طحال و افراد گرم مزاج.

منع مصرف و ملاحظات:

عدم مصرف در بیماران حصبه، اسهال خونی، وجود خون در ادرار، آبله روی.

پنیرک

نام علمی:

Malva sylvestris L

خانواده:

Malvaceae

مواد موثره:

موسیلاژ، تانن، مالوین، مالویدین، ربو فلاوین، نیاسین، اسید اسکوربیک، املاح معدنی، ویتامین های A1,B1,B2,C، آنتوسیانین.

خواص دارویی(طب سنتی):

داروی لعاب دار نرم کننده و خنک کننده، تب بر، رفع ناراحتی های غشایی مجاری ریه و مجاری مثانه و ادرار، رفع التهابات پوستی، نرم کننده سینه، معالج برونشیت، ورم حلق و گلو، مدر، نافع برای معده و طحال، مسکن، اعتدال دهنده و ملین، باز کننده انسداد مجاری کبد، ازدیاد ترشح ادرار و شیر، مفید برای شکستگی اعضا، تحلیل ورم های گرم، گزیدن زنبور، رفع سوختگی از آتش، باد سرخ و گزیدن عقرب، رفع سرفه و خشونت صدا، مفید برای یرقان، زخم معده، شکم روش و سوزش مجرای ادرار، رفع درد پشت، سرفه های گرم و خشک، گرفتگی آواز، تقویت روده ها، زخم کلیه و مثانه، رفع سوزش داروهای گرم، نرم کننده ورم های مقعد، رفع سوزش روده ها، رحم و مقعد، ورم های گرم و دردناک سفت.

تداخلات دارویی:

تداخلی گزارش نشده است.

• مونوگراف کمیسیون اروپا در این گیاه مثبت می باشد.

منع مصرف و ملاحظات:

عدم گزارش عوارض جانبی، تخم گیاه مضر برای معده های ضعیف.

جعفری

نام علمی:

Petroselinum crispum

خانواده:

Umbelliferae

مواد موثره:

اسانس (آپیول، میریستی سین)، ویتامین ها، مواد معدنی ازجمله کلسیم، آهن، کاروتن، اسید آسکوربیک(ویتامین ث)، ویتامینA، فورانوکومارین، پسورالن، فیکوزین، برگاپتن، ماجودین، هراکلین(3)

خواص دارویی(طب سنتی):

تخم جعفری( ضد نفخ شکم، تمیز کننده شریان ها و رگ ها، ادرارآور و قاعده آور، مفید برای درمان تب، مناسب برای سقط جنین به صورت شیاف داخل مهبل)، ریشه(اشتها آور، ادرارآور و قاعده آور، دافع سنگ کلیه، مفید برای درمان اسهال، تنگی نفس، سرخک)، برگ و ساقه(رفع لکه و جوش، روشن کننده رنگ پوست، ضد تب، مفید برای بواسیر و سنگ کلیه، هضم غذا، برطرف کننده بوی بد دهان، خوشبو کننده نفس، مناسب برای خون مردگی و ضرب خوردگی عضو ضرب دیده).

تداخلات دارویی:

تداخل با داروی لیتیوم از طریق اختلال در متابولیسم لیتیو.

• مونوگراف کمیسیون اروپا در این گیاه مثبت می باشد.

منع مصرف و ملاحظات:

عدم مصرف در زنان باردار، ملاحظه مصرف زیاد در مبتلایان به سنگ های مجاری ادراری(کلسیمی)، بیماران دریافت کننده داروی لیتیوم.

بادرنجبویه

نام علمی:

Melissa Offcinalis L

خانواده:

Labiatae

مواد موثره:

اسانس( سیترونلال، ژراینال، نرال و …)، ترکیبات فنلیک، گم و موسیلاژ، املاح معدنی، مواد رزینی، مواد پکتینی.

خواص دارویی(طب سنتی):

نیرو دهنده، ضد تشنج، مقوی معده، بادشکن، تسهیل کننده عمل هضم و معرق و مصرف در دلپیچه ناشی از نفخ، درد معده عصبی، احساس چنگ زدگی در معده، طپش قلب، سردرد های یکطرفه، سرگیجه، سنکوپ، عصبانبت ها، بیخوابی، ضعف قلب، احساس صداهای مبهم در گوش، خستگی های روحی، هیستری، مالیخولیا، استفراغ های دوره بارداری، کم خونی دختران جوان، برخی حالات آسم، نزله های مزمن، برونش ها، بیماری های مختلف دستگاه تنفسی، فلج، دردهای عصبی دندان، سردرد، گوش درد، تاخیر وقوع قاعدگی.

تداخلات دارویی:

تداخل با داروی Thyroid drugs (تداخل با هورمون تیروئید).

منع مصرف و ملاحظات:

مصرف بیش از حد اسانس ایجاد مسمومیت و ناراحتی های شدید مانند خستگی عمومی، احساس سنگینی سر، بی حسی و سپس خواب عمیق، کاهش فشار خون.

بهارنارنج

نام علمی:

Citrus bigaradiaVar amara

خانواده:

Rutaceae

مواد موثره:

میوه (ویتامین B1 و پرو ویتامین A )، گل های تازه یا بهار نارنج( اسانس (به نام اویل اف نرولی بیگاراد شامل لینالیل استات، لینالول، نرول، ژرانیول)، فلاونوئید، مواد تلخ)، پوست(هسپریدین، ایزو هسپریدین، اورانتیامارین، اسید متبلور و بی شکل، ماده تلخ)، برگ و سرشاخه های جوان (اسانس پتی گرین، یک ماده نسبتا تلخ، استاکیدرین، هسپریدین، تانن)، 7- هیدروکسی کومارین ژرانیل اتر یا اوراپتن در اسانس نارنج.

خواص دارویی(طب سنتی):

میوه( رفع ترشحات سینه و سرفه های گرم، مسهل صفرا، تسکین دهنده حدت خون و صفرا، ملین و مقوی معده)، پوست میوه ( خشک شده آن، تسکین دهنده قی و آشفتگی ، دلپیچه ، خارج کردن کرم شکم، و به صورت ضماد تسکین دهنده سردرد و  جوشانده آن مقوی معده و کمی صفرا بر،  پخته له شده تمام میوه مفید برای جرب، حکه، جوش های سر و نرم کننده پوست بدن و مو )، بهارنارنج(استفاده به صورت عرق، مفرح و مقوی، باز کننده گرفتگی ها، تسکین درد سینه، تقویت اشتها و نیروی جنسی و رفع آروغ، باد، گاز و دل پیچه، مفید برای طحال، رفع سنگ کلیه و مثانه، قطع اسهال مرطوبی، استفاده به صورت شیاف، ازدیاد ترشح حیض، منظم کردن وضع رحم، استفاده به صورت گیاه خشک جلوگیری از بید زدن البسه.

تداخلات دارویی:

تداخلی گزارش نشده است.

• مونوگراف کمیسیون اروپا در این گیاه مثبت می باشد.

منع مصرف و ملاحظات:

حساسیت به نور خصوصا در افراد با پوست روشن، ایجاد اثرات سمی در دوزهای بالا برای کودکان، اسراف در خوردن میوه مضر برای کبد، منع مصرف در افراد با زخم معده و یا زخم اثنی عشر.

بیدگیاه(مرغ)

نام علمی:

Agropyron repense

خانواده:

Poaceae

مواد موثره:

اینوزیت، تری تیسین، کربوهیدرات(شبیه نشاسته)، املاح پتاسیم، مقدار کمی اسانس با خواص آنتی بیوتیک، دکستروز، مانیتول، اینوزیتول.

خواص دارویی(طب سنتی):

مدر، معرق، تصفیه کننده خون، نرم کننده، رفع خشکی زبان، فعال کردن عمل دستگاه ترشح ادرار، رفع تب، رفع قولنج های کبدی، زردی، رفع سنگ های صفراوی، قابض، مفید در رفع دلپیچه، رفع سوزش ادرار و قطره قطره ادرار کردن، درمان زخم مثانه و خرد کردن سنگ مثانه و کلیه، ضد سم، مفید جهت درمان قند، بواسیر، درمان ورم های گرم، قطع خون بواسیر، تحلیل ورم ها و خشک کردن جراحت ها.

تداخلات دارویی:

تداخلی گزارش نشده است، ولی احتمالا تداخل با داروهای ضد انعقاد خون مانند وارفارین.

منع مصرف و ملاحظات:

گزارش نشده است.

بید

نام علمی:

Salix alba L

خانواده:

Salicaceae

مواد موثره:

سالی سیلات (گلوکزیدهای استر فنلی، سالی کورتین، گلوکزید سالی سین، گلوکزید، نارینژنین، اولیگومریک پروسیانیدین، تانن های غلیظ.

خواص دارویی(طب سنتی):

برطرف کننده چرک گوش، تسکین سردرد حاصل از گرما زدگی، زایل کننده زگیل بعضی مزاج ها،قابض و مقوی، خنک کننده، مسکن دستگاه تناسلی، برطرف کننده بی خوابی و تب های گرم مزاج، برطرف کننده ورم کبد، طحال، مجاری صفراوی و دفع ادرار، معالج یرقان، درمان خفقان و تب مالترفع بوی بد دهان، سوزش پای اطفال.

تداخلات دارویی:

تداخل با سیلات های مصنوعی و نیز آسپرین.

منع مصرف و ملاحظات:

عدم گزارش عوارض جانبی، احتیاط در مصرف همزمان با سالی سیلات های مصنوعی و آسپرین، و دقت در مصرف برای مبتلایان به زخم های گوارشی.

بابا آدم

نام علمی:

Arcticum lappa

خانواده:

Compositae

مواد موثره:

برگ( آرکتیول، ارموفیلن، بتااورسمول، فوکینون، تاراگزاسترول)، ریشه(اسید های پلی فنلی از جمله اسید کافئیک، اسید کلروژنیک، اسید پروبیوتیک، اسید آرکتیک)، دانه( روغن مایع، گلوکوزید آرکتین، اسید کلروژنیک)، ریشه(آب، پروتئین، چربی، کربو هیدرات، فیبر، کلسیم، فسفر، آهن، سدیم، پتاسیم، تیامین، ریبوفلاوین، نیاسین، اسید آسکوربیک، اسانس) باباآدم همنین دارای اینولین و گلیکوزید های تلخ.

خواص دارویی(طب سنتی):

درمان رماتیسم، نقرس، تاول های پوستی، عفونت به مثانه، محرک اشتها، ضد سرطان، رفع آکنه، اگزوما، جوش ها، دفع کرم های گرد، تصفیه خون، آرتریت، درمان امراض کلیه و پسوریازیس.

تداخلات دارویی:

تداخل با داروهای بیماران دیابتی به دلیل خنثی کردن اثر دارو.

• مونوگراف کمیسیون اروپا در این گیاه مثبت می باشد.

منع مصرف و ملاحظات:

عدم مصرف در دوره بارداری و شیردهی، امکان ایجاد درماتیت تماسی.

انیسون

نام علمی:

Pimpinella anisum L

خانواده:

Umbelliferae

مواد موثره:

روغن فرار، اسانس(خصوصا آنتول و لینالول)، آنیسیک اسید، کومارین ها، فیتواسترول ها.

خواص دارویی(طب سنتی):

رفع دندان درد، خلط آور، ضد کولیک در نوزادان.

تداخلات دارویی:

تداخل با داروی MAOIsبه دلیل افزایش خطر کریز فشار خون و با داروی Warfarin به دلیل امکان وجود ترکیبات وارفارینی در گیاه و در نتیجه افزایش INR.

• مونوگراف کمیسیون اروپا در این گیاه مثبت می باشد.

منع مصرف و ملاحظات:

عدم مصرف در کودکان و زنان باردار، مصرف زیاد اسانس سبب ایجاد لرزش، حالت مستی، احتقاق مغزی، ریوی، تشنجات صرع مانند، استفاده از 45 قطره اسانس سبب ایجاد 12 ساعت خواب در انسان.

افسنطین

نام علمی:

Artemisia absinthium

خانواده:

Compositeae

مواد موثره:

گلی کوزید، ماده تلخ ابسینتین، تانن، رزین، روغن فرار(تویون کاردی نن، فلاندرن)، نیترات پتاسیم، اسید های آلی، آرتاسبین، الکل توجین، اسید ایزووالریک، کافمن، کامازولن، اسیدP کاماریک، پروتئین، بتاکاروتن.

خواص دارویی(طب سنتی):

تقویت کننده، هضم کننده، اشتهاآور، کرم کش، مفید برای عوارض ناشی از نارسایی کبدی، مفید برای زخم های شدید و دمل، مفید برای ضعف قلب، تب، افزایش ادرار، عدم امکان دفع خون قاعدگی، کرم، عفونت، تقویت دستگاه هاضمه و قلب، آب آوردن انساج، ترشحات رحم، التیام زخم ها، رفع گلودرد، عفونت گوش، یبوست، اسهال مزمن، ضد عفونی کننده(معاونی و گندمی مقاله.

تداخلات دارویی:

تداخلی گزارش نشده است.

• مونوگراف کمیسیون اروپا در این گیاه مثبت می باشد.

منع مصرف و ملاحظات:

عدم مصرف در دوران بارداری و شیردهی و مبتلایان به ناراحتی های دستگاه گوارش، استفاده زیاد و مکرر سبب مسمومیت، تشنج عصبی و صرع.